Foto :
Titel :
Materiaal :
Voet :
Afmeting (cm) :
Zenometrische Monade
zonder titel
Kristallino
Grijs marmer
50 . 46. 3
Zeno van Amsterdam heeft geen speciale naam aan deze Monade meegegeven.
De schijf laat zien hoe de steen door de kunstenaar vanuit één punt naar opzij is 'weggeschoven', waardoor er aan beide kanten plooien zijn ontstaan.
Het van materie bevrijde segment is uiterst dun en daarmee licht doorlatend geworden.
Het lijkt erop of de kunstenaar - vanwege de vorm van de waaier - ons er ook op wil attenderen dat het nu reeds ontstane zichtveld zich verder zou kunnen uitbreiden, door het proces van materie verwijderen (opschonen) voort te zetten.
Als we deze Monade opvatten als refererend aan ons innerlijk oog, dan is het frappant dat het blikveld op de foto naar links is gericht, terwijl de blikrichting op de identieke achterzijde, als je het beeld omdraait, naar rechts is gericht.
Comenius vertelt in de Pelgrim (Het Labyrint) over dit moeizame verhaal van psychische opschoning. De uitkomst is dezelfde, de bevrijding vindt plaats als het innerlijk licht de kans krijgt om door te breken.
Zeno van Amsterdam was een bezeten lezer. Het is mogelijk dat hij ooit iets van of over Comenius heeft gelezen. Toch ligt een directe ontlening aan Comenius van het motief voor deze Monade o.i. niet voor de hand, veel waarschijnlijker is het dat Comenius en Zeno van Amsterdam uit een soortgelijke innerlijke ervaringswerkelijkheid hebben geput.